ആത്മീയജീവിതത്തില്‍ മുന്നേറാന്‍ അവശ്യംവേണ്ട ഒരു ഗുണമാണ് വൈരാഗ്യം. ഒന്നിനോടും രാഗമില്ലാത്ത, ഒന്നിലും ആഗ്രഹമില്ലാത്ത അവസ്ഥയാണ് വൈരാഗ്യം. ആഗ്രഹമുള്ളപ്പോള്‍ അതിനെ ബലമായി അടക്കിവെക്കലല്ല വൈരാഗ്യം. പാല്പായസം നമുക്ക് എത്ര ഇഷ്ടമുള്ളതാണെങ്കിലും അതില്‍ പല്ലി വീണു എന്നറിഞ്ഞാല്‍ പിന്നെ നമ്മള്‍ അതൊട്ടും ആഗ്രഹിക്കില്ല. കാരണം അതിന്റെ ദോഷത്തെ നമ്മള്‍ മനസ്സിലാക്കിയിരിക്കുന്നു. ഇതുപോലെ ശരിയായ ജ്ഞാനവും വിവേകവുംകൊണ്ട് ലോകവസ്തുക്കളോടുള്ള ആഗ്രഹം കുറഞ്ഞില്ലാതാകുന്നതാണ് വൈരാഗ്യം.
ലോകത്തിലെ എല്ലാ സുഖങ്ങളും ദുഃഖത്തിലാണ് ചെന്നവസാനിക്കുക. ഇന്ന് ശരീരംകൊണ്ട് സുഖം അനുഭവിക്കുന്നെങ്കില്‍ നാളെ അതേ ശരീരം നമുക്ക് ദുഃഖകാരണമാകും. ഇപ്പോള്‍ മനസ്സുകൊണ്ട് സുഖം അനുഭവിക്കുന്നെങ്കില്‍ നാളെ മനസ്സുതന്നെ നമുക്ക് ദുഃഖവും തരും. ഞാന്‍ എന്ന അഭിമാനം ഇന്ന് നമുക്ക് സന്തോഷം തരുന്നെങ്കില്‍ അതേ അഭിമാനം നാളെ ദുഃഖത്തിനു കാരണമാകും. ചുരുക്കത്തില്‍ ദുഃഖത്തിനു കാരണമാകാത്ത ഒരു ലോകസുഖവും ഇല്ലതന്നെ. ബാഹ്യമായ ഒന്നിനും നമുക്ക് ശാശ്വതമായ സുഖം നല്‍കാനാവില്ല. വ്യക്തികളോടും വസ്തുക്കളോടുമുള്ള മമത ഇല്ലാതായാല്‍ മാത്രമേ ശാശ്വതമായ ശാന്തിയും സുഖവും നമുക്ക് അനുഭവിക്കാനാകൂ. അതുകൊണ്ടാണ് ഈ ലോകത്തില്‍ ആസക്തികൂടാതെ ജീവിക്കാന്‍ പഠിക്കണമെന്ന് ആധ്യാത്മികഗുരുക്കന്മാരും മത്രഗ്രന്ഥങ്ങളും നമ്മളോട് പറയുന്നത്.
ഒരു രത്‌നവ്യാപാരിയും ഭാര്യയും ഇനിയുള്ള ജീവിതം ഈശ്വരചിന്തയില്‍ മുഴുകി ജീവിക്കാന്‍ തീരുമാനിച്ചു. അവര്‍ ലൗകികജീവിതം പരിത്യജിച്ച് തീര്‍ഥാടനത്തിനായി ഇറങ്ങിത്തിരിച്ചു. ലോകസുഖങ്ങളെല്ലാം വെടിഞ്ഞ് ഈശ്വരസ്മരണയില്‍ മുഴുകിയാണ് അവര്‍ ഓരോ ദിവസവും കഴിച്ചുകൂട്ടിയത്. ഒരു ദിവസം, വഴിയിലൊരിടത്ത് മിന്നിത്തിളങ്ങുന്ന ഒരു വൈരക്കല്ല് കിടക്കുന്നത് ഭര്‍ത്താവ് കണ്ടു. അതെങ്ങാനും തന്റെ പിന്നാലെ വരുന്ന ഭാര്യയുടെ കണ്ണില്‍പ്പെട്ടാല്‍ അവള്‍ക്ക് അതില്‍ ആശജനിച്ചെങ്കിലോ എന്ന് അദ്ദേഹം സംശയിച്ചു. അങ്ങനെ അവള്‍ ത്യാഗജീവിതത്തില്‍നിന്ന് അകന്നുപോയേക്കുമെന്നും അദ്ദേഹം ഭയപ്പെട്ടു. അതിനാല്‍ അയാള്‍ അതിന്റെമേല്‍ കുറച്ചു മണ്ണുവാരിയിട്ടു.
അപ്പോഴേയ്ക്കും ഭാര്യ അയാളുടെ ഒപ്പമെത്തി, അയാള്‍ എന്തു ചെയ്യുകയാണെന്നു ചോദിച്ചു. അയാള്‍ക്ക് വ്യക്തമായ മറുപടി നല്‍കാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനകം ഭാര്യ ആ വൈരക്കല്ല് കണ്ടുകഴിഞ്ഞിരുന്നു. ഭര്‍ത്താവിന്റെ ചിന്തകള്‍ ഊഹിച്ചറിയാനും അവള്‍ക്ക് പ്രയാസമുണ്ടായില്ല. ഭാര്യ ചോദിച്ചു: ''മണ്‍കട്ടയും വൈരക്കല്ലും തമ്മില്‍ എന്തെങ്കിലും വ്യത്യാസമുണ്ടെന്ന് ഇപ്പോഴും ചിന്തിക്കുന്നുണ്ടെങ്കില്‍ പിന്നെ എന്തിനാണ് നിങ്ങള്‍ ലൗകികജീവിതം പരിത്യജിച്ചത്?'' യഥാര്‍ഥ വൈരാഗ്യത്തിന്റെയും നിസ്സംഗതയുടെയും പ്രതീകമായിരുന്നു ആ സ്ത്രീരത്‌നം.
സ്വന്തം കര്‍ത്തവ്യങ്ങള്‍ ചെയ്യരുതെന്നോ ആരെയും സ്‌നേഹിക്കരുതെന്നോ അല്ല ഇപ്പറഞ്ഞതിനര്‍ഥം. കര്‍ത്തവ്യങ്ങള്‍ വേണ്ടപോലെ ചെയ്യണം. എന്നാല്‍, മമതയില്ലാതെവേണം കര്‍മങ്ങള്‍ ചെയ്യാന്‍. മറ്റുള്ളവരില്‍നിന്ന് തിരിച്ചൊന്നും പ്രതീക്ഷിക്കാതെ അവരെ സ്‌നേഹിക്കാന്‍ കഴിയണം. അപ്പോള്‍ ഏതു സാഹചര്യത്തിലും സംതൃപ്തിയോടെയും സന്തോഷത്തോടെയും മുന്നേറാന്‍ നമുക്കു കഴിയും. ശാന്തിയും ആന്തരികമായ സ്വാതന്ത്ര്യവും നമ്മുടെ കൈമുതലാകും.
Content Highlighrs: Amrithavachanam asceticism is not a forcible suppression of desire
